Tradities en Natuur van Lombok en Sumbawa

Ben je in het bezit van een geldig Nederlands paspoort/Belgisch Internationale reispas? Zorg er dan voor je Nederlands paspoort/Belgisch Internationale reispas nog minimaal zes maanden geldig is bij aankomst in Indonesië. Dit geldt ook voor aankomst via de havens op Bintan en Batam.

Je kunt bij aankomst in Indonesië het visa on arrival (VOA) kopen wanneer je maximaal 30 dagen verblijft. De kosten voor de VOA zijn IDR 500,000 (ongeveer EUR 30,-) per persoon.

Wil je de vaak lange wachtrij voor de VOA balie vermijden, dan kun je nu ook een elektronisch Visa on Arrival (E-VOA) aanvragen. Dit kan gewoon thuis via de e-visa website. De kosten bedragen ook IDR 500,000 (ongeveer EUR 30,-) die je met je creditcard kunt voldoen. Je ontvangt het E-VOA dan online binnen maximaal 3 werkdagen. Het E-VOA is geldig bij binnenkomst op de internationale luchthaven van Jakarta, Bali, Yogyakarta, Surabaya, Medan, Manado of via de zeehaven van Batam.

Vanaf 14 februari 2024 dient iedere reiziger, vooraf of bij aankomst een toeristenbelasting van IDR 150.000/per persoon (ongeveer EUR 9,-), eenmalig te betalen voor het verblijf op Bali. Het is mogelijk om dit vooraf online of via de Love Bali App te betalen of ter plaatse met een creditcard. Op dit moment zijn contante betalingen bij aankomst niet mogelijk. Je krijgt dan een Levy Voucher met QR-code per e-mail, die je bij binnenkomst op Bali moet laten scannen.

Circa 2-3 dagen voor aankomst in Indonesië dien je online het Electronic Customs Declaration formulier in te vullen voor de douane. Dit doe je hier. Je krijgt een QR-code die je moet laten zien, soms al bij vertrek maar in ieder geval bij aankomst in Indonesië.

De dag vóór vertrek naar Indonesië dien je ook een gezondheidsdocument in te vullen. Dit doe je hier. Hierbij vul je je gegevens in, beantwoord je vragen over je gezondheid en waar je in de afgelopen 21 dagen gereisd hebt. Na het invullen ontvang je een QR-code, waar je ook een link voor krijgt maar die je ook kunt opslaan als screen shot op je telefoon. Naar deze QR-code kan gevraagd worden bij aankomst op de luchthaven in Indonesië. 

Voor een verblijf langer dan 30 dagen zal een visum aangevraagd moeten worden. Het visum kun je snel en veilig regelen via onze professionele partner Traveldocs. In dit geval betaal je extra handlingkosten. 

Wanneer je niet de Nederlandse nationaliteit hebt, kunnen afwijkende bepalingen gelden. Dit moet je zelf checken met het betreffende consulaat.

De gemiddelde temperatuur in Indonesië ligt het gehele jaar door rond de 26°C. Je kunt het beste in de Europese zomermaanden naar Indonesië reizen. Kortweg kan gezegd worden dat voor de meeste eilanden geldt, dat de maanden van mei tot en met oktober de beste reistijd is. In deze periode valt de minste neerslag. 

Indonesië heeft een tropisch klimaat met een luchtvochtigheid die vaak boven de 90% ligt. Verschillen in dag- en nachttemperatuur zijn er in het laagland nauwelijks, terwijl je in de bergen een extra trui of windjack nodig zult hebben.

Op Sumatra en Kalimantan is de neerslag over het hele jaar regelmatig verdeeld. De overige gebieden kennen een regentijd en een droge periode. In december, januari en februari regent het tussen Zuid-Sumatra en Timor (de hoeveelheid regen wordt minder naarmate men verder oostwaarts gaat).

In Indonesië is het belangrijk om de tijd te nemen voor het reizen. Indonesië beschikt over een uitgebreide infrastructuur en het openbaar vervoer is bijzonder goedkoop. Om tussen de eilanden te reizen, kun je de boot nemen.

Op Java kun je per trein reizen. Dit gaat langzaam, maar is een unieke ervaring. Verder is de bus een belangrijk vervoermiddel, voor zowel de korte als de lange afstanden. De bussen verschillen in comfort. In de steden kun je een ‘becak’ nemen, een traditionele fietstaxi, of een gewone taxi. Let op of de taxi een meter heeft. Zo niet, dan moet je voordat je vertrekt, onderhandelen.

Hou er rekening mee dat het verkeer erg druk en chaotisch is. Bij autohuur is het aan te raden om er een chauffeur bij te huren. Zelf rijden is geen goed idee. 

Reisvaccinaties

Officieel is voor een bezoek aan Indonesië geen vaccinatie verplicht. Wel worden de volgende vaccinaties aangeraden: DTP, Hepatitis en Buiktyfus. Daarnaast wordt voor verblijf op sommige eilanden het gebruik van malariatabletten soms aanbevolen.

Laat je je altijd ruim voor aanvang van je reis adviseren over benodigde vaccinaties. Lees onze reisvaccinaties pagina voor meer informatie.

Gezondheidsadviezen

Een vakantie in de zon is heerlijk, maar de zon is rond de evenaar een stuk sterker dan in Nederland. Doe vooral in het begin rustig aan met de zon en ontwijk de heetste uren van de dag. Neem een zonnebril mee en een hoed of pet. Smeer je goed in met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor en let vooral op in de zee. Door het heerlijke koele water lijkt het alsof je niet verbrandt, maar het water versterkt de zonnestralen juist. Let ook vooral op met kinderen. Een kinderhuidje is nog erg gevoelig. 

In de tropische warmte verbruik je veel vocht. Een tekort kan zorgen voor flinke hoofdpijn. Wij raden je aan om vooral veel water te drinken en geregeld even uit de zon te gaan. Drink bijvoorbeeld een heerlijke fruitshake onder de parasol van het plaatselijke barretje. 

Onafhankelijkheidsdag
Op 17 augustus 1945 werd Indonesië uitgeroepen tot een onafhankelijke republiek. Dit wordt jaarlijks gevierd op deze dag en wordt Hari Merdeka genoemd. De meeste Indonesiërs zijn dan vrij. Voor jou betekent het dat het druk onderweg kan zijn en dat bepaalde toeristenobjecten, musea en overheidsinstellingen gesloten zijn. 

Lebaran op Sumatra en Java
Plan je jouw reis door Indonesië in de periode 9 - 30 maart 2026, dan moet je er rekening mee houden dat dit de Lebaran (of Idul Fitri) periode is. De bevolking van Indonesië viert dan het einde van de Ramadan. De meeste Sumatranen en Javanen zijn vrij, en vrijwel iedereen probeert naar hun geboorteplaats terug te gaan.

Dit betekent dat het onderweg heel druk kan zijn en dat veel hotels toeslagen berekenen in deze periode. Ook kan het zijn dat attracties onderweg onverwachts gesloten zijn, er minder lokale restaurants open zijn en lokale gidsen minder beschikbaar zijn.

Nyepi op Bali
Jaarlijks wordt er Nyepi Day op Bali gevierd. Dit is het hindoeïstische nieuwjaar en wordt ook wel de 'Dag der Absolute Stilte' genoemd. Volgens het Balinese geloof komen op deze dag de kwade geesten naar Bali. Om hen te misleiden, blijven de Balinezen binnen, wordt er geen licht gebruikt en mag er geen geluid gemaakt worden. De kwade geesten denken dan dat er niemand op het eiland is en gaan weer weg, om pas het volgende jaar in maart/april bij de eerste nieuwe maan weer terug te komen.

Voor toeristen betekent dit dat je je resort niet mag verlaten. Je mag wel gebruik maken van het zwembad en faciliteiten, maar je mag niet het strand op. De luchthaven is deze dag gesloten en er mogen geen transfers en excursies worden uitgevoerd. Dus zowel voor de Balinezen als voor jou is het een dag van absolute rust, een bijzondere ervaring.

Omdat de datum voor Nyepi Day bepaald wordt door de Lunar kalender en de stand van de maan, is het ieder jaar een andere datum. Nyepi op Bali vindt in 2026 plaats op 19 maart. 

Nyepi Laut op Nusa Lembongan, Ceningan en Penida
In september-oktober wordt Nyepi Laut gevierd, de dag van de stilte op zee. Deze ceremonie is alleen op de eilanden Nusa Lembongan, Ceningan en Penida. Op deze dag is er geen bootverkeer toegestaan en moet je in je resort vertoeven.

Op Java is het in de zomer vijf uur later dan in Nederland en België, in de winter zes uur. De tijdgrens loopt tussen Java en Bali; het tijdverschil met West-Europa bedraagt op Bali en Lombok een uur meer.

In de meeste hotels is gratis Wi-FI beschikbaar in de openbare ruimtes en vaak ook op de kamers. Let op dat de kwaliteit ervan niet overal even goed is, met name op de kamers. Soms is het bereik of de snelheid van de Wi-Fi beperkt, waardoor het met de hoeveelheid data soms moeite zal hebben, nog trager wordt of zelfs helemaal wegvalt. 

Wil je gedurende je reis over internet kunnen beschikken, dan kun je bij aankomst op de luchthaven een simkaart kopen. Zodra je voorbij de bagagebanden bent, zijn er verschillende aanbieders die simkaarten aanbieden. Je kunt uit verschillende hoeveelheden GB kiezen, en meestal zitten er ook wat belminuten bij. Mocht je meerdere eilanden aandoen, vermeld dit dan bij je aankoop, want sommige simkaarten werken bijvoorbeeld alleen op Bali en niet op de andere eilanden. Let ook op de geldigheid van de simkaart. Dit is vaak 30 dagen. Meestal installeren de verkopers de simkaart voor je, zodat je zonder problemen meteen aan de slag kunt. Ook handig: voor WhatsApp behoud je je eigen nummer, dus je kunt gewoon contact houden met het thuisfront of je gids met je eigen mobiele telefoonnummer. Wil je bellen naar een ander mobiel nummer, dan kun je ook het beste bellen via WhatsApp.

Reizen kan risico's met zich meebrengen, zo ook in Indonesië. Over het algemeen is Indonesië een veilige bestemming, echter tijdens je verblijf moet je de gebruikelijke veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. Let goed op je spullen en maak (waar mogelijk) gebruik van een kluisje om geld en paspoort in op te bergen. Verder is het raadzaam om een aantal kopieën van je paspoort mee te nemen. Voor actuele reisinformatie en advies verwijzen wij je naar de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De munteenheid van Indonesië is de Rupiah. Het is verstandig om euro's mee te nemen. Je kunt deze bij elke officiële bank inwisselen. In Indonesië kun je gebruik maken van je creditcard. Met name Visa en Mastercard kunnen gebruikt worden in hotels, restaurants en de luxere (souvenir)winkels. Met een bankpas met Maestro logo is er mogelijkheid tot pinnen bij de geldautomaten van de Indonesische bank.

Koop online vreemde valuta
Je hebt de mogelijkheid om via GWK Travelex, de Indonesische Rupiah of andere vreemde valuta online te kopen. Na de bestelling kun je in de buurt van jouw woonplaats deze binnen 14 dagen ophalen.

Hierbij krijg je de volgende voordelen:

• Alleen online: 0% provisie en de beste GWK Travelex wisselkoers
• Keuze uit 50 populaire valuta
• Ophalen van de Indonesische Rupiah kan al binnen 30 minuten
• Gunstige afhaallocaties, waaronder de grotere NS stations, Schiphol airport etc.

De netspanning in het gehele land bedraagt 220 Volt. Er is soms een adapter nodig, in verband met andersoortige stopcontacten. Bij de meeste hotels kun je een adapter krijgen, indien nodig. De meeste accommodaties beschikken tegenwoordig ook over USB-aansluitingen die universeel zijn. 

De Indonesische keuken bevat een grote variatie aan gerechten en is zeer smaakvol. Vooral in de toeristencentra kun je heerlijke rijsttafels eten. Ongekookte rijst heet ‘beras’, gekookte rijst heet ‘nasi’ en gebakken rijst heet ‘nasi goreng’. Bij een maaltijd worden altijd bijgerechten geserveerd zoals rundvlees in kokos, heerlijke gekruide groenten, gekookt ei met sambal etc.

Ga ook eens heerlijke streekgerechten proeven in een ‘Warung’, een eenvoudig lokaal Indonesisch restaurantje. Indonesisch ontbijt is nasi goreng, maar in de meeste hotels heb je een ontbijtbuffet en kun je zelf de keuze maken om bijvoorbeeld met brood en beleg te starten.

In Indonesië wordt vooral thee gedronken met heel veel suiker. Op de avondmarkt in de stad kun je veilig eten, maar koop niets van de kraampjes van de straatventers.

Vooral in de toeristische sector is men afhankelijk van de fooi. Voor kamermeisjes is een fooi van ongeveer IDR 10.000 per dag gebruikelijk. Een taxichauffeur verwacht een fooi van maximaal IDR 5.000 een de bellboy ongeveer IDR 20.000 per kamer. In de restaurants wordt er over het algemeen al een service charge in de rekening verwerkt. Is dit niet het geval, dan is een fooi van 5-10% gebruikelijk.

Voor gespecialiseerde lokale gidsen bij toeristische bezienswaardigheden is een fooi van IDR 10.000-20.000 per persoon, afhankelijk van de tijdsduur, gebruikelijk.

Jouw eigen gids en chauffeur stellen een fooi ook bijzonder op prijs. Voor de gids kun je USD 3 per persoon per dag, en voor de chauffeur USD 2 per persoon per dag, aanhouden.

Wanneer je eten via Gojek of Grab besteld kun je IDR 5000-10.000 per bezorging aanhouden.

Zorg er altijd voor, de SD-kaart van je camera of telefoon, voldoende ruimte heeft om alle mooie foto's die je tijdens je vakantie in Indonesië maakt op te kunnen slaan. Mocht je onverhoopt toch te weinig geheugenruimte hebben, dan kun je in de steden een SD-kaart kopen.

Je mag bijna overal fotograferen en filmen. Indien het niet mag of als je geen flits mag gebruiken, wordt dit met bordjes aangegeven. Wil je mensen fotograferen of filmen, vraag dan eerst toestemming. Militaire instanties en vliegvelden mogen niet gefilmd of gefotografeerd worden.

Zo zijn de voeten in Azië het onreine deel van het lichaam. Het hoofd wordt gezien als heilig. Kleine kinderen over hun hoofd aaien, wordt in Azië dan ook vreemd gevonden.

In heel Azië geldt dat gezichtsverlies te allen tijde dient te worden voorkomen. Probeer te voorkomen dat je iemand direct op fouten wijst, dat je sterke kritiek levert of dat je heftige emoties toont, zoals boosheid of verdriet. Blijf rustig en toon begrip; daarmee kom je heel ver. Aangezien Aziaten je niet willen teleurstellen, zul je nooit een ontkennend antwoord op je vragen krijgen. Dit kan rare en soms vervelende situaties opleveren, maar dat gebeurt niet uit onwil.

De fantastisch mooie omgeving van Zuidoost-Azië zul je zeker op beeld willen vastleggen. De Aziatische bevolking is gewend aan fotograferende toeristen, maar vraag wel even toestemming als je een foto wilt maken van mensen. In vrijwel alle Aziatische landen geldt dat je geen foto’s mag maken van militaire objecten. Ook is fotograferen in sommige tempels verboden. Dit staat dan duidelijk aangegeven.

Zoals in geheel Zuidoost-Azië is afdingen gebruikelijk. Blijf vooral lachen, de bedoeling is om op een prijs uit te komen die beide partijen tot tevredenheid stemt.

In Maleisië en Indonesië wordt de linkerhand als onrein beschouwd. Er wordt dan ook van je verwacht dat je eet en groet met jouw rechterhand. En ook hier geldt; kleed je netjes als je een moskee, tempel of paleis gaat bezichtigen en trek je schoenen uit als je een heilige plaats betreedt.

Aangezien het salaris in Indonesië betrekkelijk laag ligt, zijn fooien altijd welkom. Een fooi van ca. 5% tot 10% van de rekening is aanvaardbaar.

Tempels, moskeeën en koninklijke paleizen zijn heiligdommen, wil je deze bezoeken hou dan rekening met je kledingkeuze. Je benen en schouders dienen bedekt te zijn. Op Bali is het in de tempels meestal verplicht om een sarong te dragen. Deze kun je zelf meenemen of huren bij de ingang.