De Cubaanse bevolking is een samensmelting van verschillende achtergronden. De oorspronkelijke bevolking was indiaans, maar helaas heeft de kolonisatie ervoor gezorgd dat de inheemse bevolking snel uitdunde en het niet heeft overleefd. Dit kwam niet alleen door gewelddadige confrontaties, maar ook door de ziektes die de Spanjaarden met zich meebrachten. In enkele musea kun je meer leren over hun leven en cultuur.
In de 16e tot 18e eeuw was er een levendige slavenhandel met Afrika en Cuba was een belangrijke doorvoerhaven. Het land legde veel suikerplantages aan waar zij slaven aan het werk zetten. Aan het begin van de 19e eeuw leefden er ruim een kwart miljoen Afrikanen op Cuba. Na de afschaffing van de slavernij mengde de bevolking zich. Tegenwoordig bestaat de bevolking voor ongeveer twee derde deel uit ‘criollos’, afstammelingen van Europese en dan met name Spaanse voorouders. Ongeveer 22% bestaat uit ‘mulatos’, gemengd Afrikaanse-Europees bloed. Circa 12% stamt geheel af van Afrikaanse voorouders.
De Cubaanse bevolking is een vriendelijk, trots en zelfbewust volk. Ze hebben zich verzet tegen het Spaanse totalitaire bewind, tegen dictatoren en leven nu al jaren in een communistisch land met een Amerikaans embargo. Hierdoor zijn ze erg vindingrijk geworden om een bestaan op te bouwen in een schaarste-economie. Het zijn hardwerkende mensen met vaak meerdere banen om rond te kunnen komen. Het toerisme is erg belangrijk voor hen en ze staan dan ook erg open voor toeristen. Wees dus zeker niet bang om een gesprek met ze aan te knopen. Mannen en vrouwen zijn redelijk gelijk aan elkaar, maar er heerst wel een beetje een macho-cultuur.
Cuba heeft een gevarieerd landschap. Hoewel je daar wellicht niet meteen aan denkt als je aan Cuba denkt, heeft het ook enkele prachtige natuurlijke bezienswaardigheden. Cuba is eigenlijk onderdeel van de Cubaanse archipel, met Cuba als grootste eiland. Maar om Cuba heen liggen nog vele kleine eilandjes, waarvan je sommige ook kunt bezoeken. Het op een na grootste eiland is Isla de la Juventud, ten zuiden van het westelijke deel van Cuba.
Een groot deel van Cuba is vlak, waarvan een deel bestaat uit vruchtbare grond. Hier vind je dan ook vele suikerrietplantages. Het land kent drie bergketens. In het westen vind je de Coordillera de Guaniguanico, waar je o.a. de Viñales vallei vindt met zijn ‘mogotes’, kalkstenen afgeronde rotsen die uit het landschap omhoog rijzen. In het midden van het land ligt de Macizo de Guamuhaya en in het oosten de voornaamste bergketen, de Sierra Maestra. Hier vind je ook de hoogste bergtop van het land van 1974 meter hoog, de Pico Turquino.
Hoewel een groot deel van de oorspronkelijke bebossing van het land verdwenen is, vind je nog wel een aantal prachtige bossen, met name mangrovebossen. Het land kent 14 nationale parken om de natuur te beschermen.
De noordelijke kust van het land is rotsachtig, met uitzondering van het centrale deel. Hier vind je prachtige zandstranden en tevens de belangrijkste badplaats, Varadero. Om Cuba heen liggen vele koraalriffen en vanuit een aantal plaatsen kun je dan ook goed snorkelen en duiken.
Hoewel Cuba niet meteen bekend staat om zijn flora en fauna, zul je hier tijdens een rondreis genieten van schitterende landschappen en natuurpracht.
Flora
Het grootste deel van de oorspronkelijke bebossing van Cuba is helaas verdwenen. Een klein stukje vind je gelukkig nog in het nationale park La Guïra in de provincie Pinar del Río. Hier vind je nog een woud van ceder-, mahonie- en pijnbomen. Een andere boom die voor de indianen al heilig was en nog steeds met veel respect wordt behandeld door de Cubanen, is de kapokboom of ceiba. Verder vind je in Cuba veel palmen en vruchtenbomen zoals de papaya-, avocado of mangoboom. De bossen die je langs de kust vindt, zijn voornamelijk mangrovebossen en je vindt hier ook veel moerasgrond. Ten noorden en zuiden van Cuba vind je vele prachtige, kleurrijke koraalriffen die nog in relatief zeer goede staat zijn.
Fauna
Je vindt in Cuba veel reptielen, zoals hagedissen, salamanders en leguanen waaronder de reuzenleguaan. In het moerasgebied van de Ciénaga de Zapata leeft de manatí, een bedreigde zeekoesoort. Ook leven hier nog krokodillen. Cuba staat verder bekend om de grote hoeveelheid vogels die hier leven. Dit varieert van grote vogelsoorten zoals flamingo’s en pelikanen tot hele kleine vogeltjes zoals de zunzuncito. Deze is met ca. 63 mm lengte nog kleiner dan een kolibrie en daarmee een van de kleinste soorten van de wereld. Cuba heeft overigens nog meer héle kleine inheemse diertjes. Zoals de Cubaanse kikker, die maar 12 mm lang is, een vleermuisje die slechts 2 tot 3 gram weegt en een mini schorpioen van slechts 10 mm lang.
Reservaten
Om gebieden met bijzondere flora en fauna te beschermen, heeft Cuba een aantal nationale parken en reservaten. Enkele hiervan zul je tijdens je rondreis ongetwijfeld bezoeken. De bekendste zijn o.a. Viñales National Park, Las Terrazas, Península de Zapata Biosphere Reserve en Topes de Collantes Protected Natural Landscape.
Officieel is een groot deel van de Cubaanse bevolking niet gelovig. Dit heeft te maken met het feit dat het communisme botste met het geloof en het land een tijd officieel een atheïstische staat is geweest. Eind jaren negentig kwam hier verandering in, waarbij het bezoek van de paus in 1998 heeft geholpen. Cubanen mochten weer naar de kerk en Kerstmis werd weer een feestdag in Cuba. Het katholieke geloof is ten tijde van de kolonisatie meegenomen door de Spanjaarden en tegenwoordig is circa 38% van de Cubanen rooms-katholiek. Bovendien neemt het geloof weer toe.
Daarnaast bestaat er nog een ander vorm van religie die is ontstaan in de tijd van de slavernij. Veel Afrikanen die als slaaf in Cuba terecht kwamen, namen hun eigen animistische geloof mee. Zij mochten echter hun eigen geloof en rituelen niet uitoefenen en hun eigen goden niet vereren. Daarom gingen zij de Christelijke heiligen en rituelen gebruiken om in het geheim hun eigen goden te vereren. De bekendste vorm van deze vermenging van geloven is de santería, die met name in de Afro-Cubaanse gemeenschap erg populair is. Santería betekent heiligenverering en zij hebben dan ook een heel aantal figuren die zij vereren. Dit doen zij met verschillende ceremonies, die erg kleurrijk, uitgebreid en muzikaal kunnen zijn en meestal wordt begeleid door een priester of priesteres.
